Beschouwing door Daphne Huysse

Betoog Kadernota 2014

Het woord ‘samen’ is tijdens de presentatie van het coalitie akkoord welgeteld 137 keer gevallen. En dat is niet voor niets. De gemeente verkeert in moeilijke tijden en de enige manier waarop we de komende vier jaar stappen kunnen zetten om uit het dal te klimmen en daarbij Haarlem naar een hoger plan te tillen is in gezamenlijkheid.

Samen met de burgers, van wie we steeds meer vragen aan eigen inzet en betrokkenheid, maar ook als raad moeten wij samenwerken; coalitie en oppositie. Want uiteindelijk hebben we hetzelfde belang voor ogen:

het beste voor de gemeente en voor de gemeenschap.

Er zijn beperkingen waarmee we moeten leren leven maar krappe tijden bieden tegelijkertijd ook ruimte, ruimte voor verandering. En verandering betekent beweging. En ‘samen’ (daar is ie weer) kunnen we er voor zorgen dat het een beweging de goede kant op is. GLH is dan ook blij met het coa akkoord, waar een visie is geformuleerd die realistisch is maar ook toekomstgericht, maar we zien blijkbaar een andere toekomst dan de VVD.

In deze kadernota zijn de grote lijnen zichtbaar van de koers die we nu inzetten en de komende jaren vorm zal krijgen. Bovendien biedt deze kadernota een verantwoord financieel perspectief. Het is geen nieuws dat we flink moeten bezuinigen, en het is ook geen nieuws dat we hierbij moeilijke keuzes moeten maken.

Maar deze coalitie maakt deze keuzes nu.

Zoals ik al bij een eerdere gelegenheid aangaf zal het nog flink balanceren blijven. Maar in onze ogen zijn belangrijke zaken behouden gebleven.

We reserveren geld voor de transities in het sociaal domein, kiezen in deze tijd juist voor armoedebestrijding, maar hebben ook oog voor de toekomst. We gaan onverminderd door met het streven Haarlem een klimaatneutrale stad te laten zijn in 2030.

We gaan het samen doen en roepen iedereen op om mee te doen.

GroenLinks is ervan overtuigd dat we met deze kadernota richting geven aan een verantwoord financieel beleid. Een financieel beleid waarmee we prioriteiten geven, uitgaven onder controle krijgen en de oplopende schuldenlast ombuigen.

Deze kadernota laat de keuzes van de coalitie zien. Waar we voor gaan, wat we behouden en wat we niet meer of anders gaan doen.

Maar toch zijn veel zaken, die we als Groen Links Haarlem belangrijk vinden, behouden gebleven en daar zijn we uiteraard heel blij mee.

Wat vindt GroenLinks belangrijk? Welnu:

I. Haarlem is een groene stad

  1. Werken aan minder en schonere energie, want

    we behouden bv het programma Haarlem Klimaat Neutraal in 2030 en we gaan o.a. voort met Spaarne Energie
  2. Voor schoner verkeer & vervoer, blijven we inzetten op goede intercity verbindingen en HOV voor Haarlem.

    Wij kiezen de komende jaren voor verbetering van de fietspaden, en voor een uitbreiding van het aantal fietsparkeerplekken in de stad. Hier ligt juist de kans om vanuit de visie, de ambitie te tonen en creatief naar oplossingen te zoeken.
  3. Duurzame initiatieven van onderop, naast de belangrijke rol van de wijkraden willen we de actieve inwoners met wijkinitiatieven betrekken bij de gemeentelijke uitvoering in de stad. Het verder verduurzamen van de stad kan alleen wanneer er vanuit de burgers initiatieven worden genomen. Dat vraagt aan de kant van de gemeente een inspanningsverplichting om die initiatieven te ondersteunen.
  4. Natuur en Milieu educatie is een belangrijke investering in de toekomst. Bewuste kinderen groeien uit tot bewuste volwassenen. dus is het NME en het ondersteunen van initiatieven met kennis van een centraal expertisecentrum van essentieel belang en gemeente blijft dit ondersteunen.

II. Haarlem is een sociale stad

  1. buurtbedrijven om re-integratie kansen te vergroten,

een infrastructuur met voldoende en goede zorg in de wijk, ondersteund door o.a. sociale wijkteams, huisartsen, Centra voor jeugd en gezin en andere maatschappelijke organisaties

  1. Aan de zwakkeren in onze samenleving, of, om in decentralisatietermen te spreken: zij die niet voldoen aan de criteria van zelfredzaamheid, blijven we een vangnet bieden. Bijvoorbeeld door de minimaregelingen zoveel mogelijk intact te houden.
  2. Breed onderwijs en aandacht voor jongeren, ongeacht achtergrond, van belang voor de toekomst, toegankelijk onderwijs van vroeg-voorschools onderwijs tot kwaliteits HBO. Maar onderwijs is maar een gedeelte van het succes dat een leerling al dan niet heeft op school. Vandaar dat we inzetten op het vergroten van de betrokkenheid van ouders en verzorgers en dit in evenwicht brengen met leerkrachten en schooldirectie. De bibliotheek kan ook een goede ondersteunende rol hebben.

III. Haarlem is een open stad

  1. Kunst & cultuur voor iedereen, naast onze top locaties moet er ook geld zijn en blijven voor amateurkunst.
  2. Gezond en actief sportbeleid, geld beschikbaar houden voor topsport als voorbeeldfunctie en breedtesport en talentontwikkeling, waar de sport ook een belangrijke rol kan spelen bij maatschappelijke uitdagingen

En dat allemaal terwijl we ook nog werken aan een financieel gezonde stad.

Gezamenlijk gaan we een aantal maatregelen nemen om op incidentele dan wel structurele basis de gemeentelijke uitgaven te verminderen.

zoals: - we werken gericht aan schulden reductie door o.a. het investerings- en kasstroom plafond vast te stellen.

- kostenbesparing op grote contracten

Ook worden er op bescheiden schaal inkomensverhogende maatregelen genomen. Dit alles om de ambities te kunnen realiseren, de stad weer financieel gezond te krijgen en de begroting sluitend.

Naast het COA akkoord hebben we nog een paar vragen en wensen;

  1. Met al deze maatregelen, vragen we het college, kunnen we er nu van uitgaan dat we de zaak op orde hebben ?

Bij voorbeeld de precario-inkomsten vormen een dekking, maar we horen al jaren dat precario afgeschaft gaat worden door het rijk. Hoe zit dat, hoe groot is dit risico?

  1. Interne bedrijfsvoering; vraag aan het college: voor de gemeente Haarlem wordt er gewerkt naar een ‘organisatie in regie’. Wanneer komt er een evaluatie moment om te bekijken of de gewenste en hopelijk vooraf gestelde doelen en resultaten van deze nieuwe organisatie vorm worden behaald?
  2. Door de uitgesproken wens om steeds meer diensten digitaal beschikbaar te stellen is het nog belangrijker geworden om de informatiebeveiliging goed op orde te hebben en te houden. Als Groenlinks Haarlem hechten wij er veel waarde aan dat de gemeente zorgvuldig omspringt met de gegevens van de Haarlemse burger. We verwachten dan ook dat de gemeente adequate maatregelen zal nemen om, daar waar nodig, risico’s te verkleinen. Hierbij doelen wij als GLH niet enkel op beveiligingsmaatregelen voor ongeoorloofde acties van buitenaf, maar op de gehele keten (dus zowel binnen als buiten) waarin gegevens worden danwel zijn verwerkt. Wanneer informeert het college de raad over de stappen die hiervoor genomen gaan worden ?
  3. Verder willen we aandacht voor extra middelen voor groen en fietsbeleid. Bij het coalitie akkoord is vijf ton hiervoor vrijgemaakt, B&W wanneer komt u met een voorstel hoe we dit willen realiseren ? GroenLinks wil daar overigens wel ideeën voor uitwerken, maar daarop vooruitlopend vragen we nog aandacht voor:
    1. de uitdaging Schoner verkeer en vervoer, we zien nog ruimte voor verbetering. In het Coalitieakkoord is afgesproken dat er extra geld komt voor Fietsvoorzieningen, o.a. Fietssnelweg naar Amsterdam maar investeringen hiervoor zijn geschrapt. Dit is vreemd, GroenLinks wil graag dat dit teruggedraaid wordt, en in ieder geval voor het einde van deze coalitieperiode wordt ingepland, dat er werk gemaakt wordt van deze snelweg. We  vragen het college dit aan te passen. En hoe staat het met het HOV in Haarlem-Noord ?
    2. Inmiddels hebben de compenserende maatregelen er toe geleid dat er verder is bezuinigd op de beheer en onderhoudsbudgetten en is de werkvoorraad opgelopen van 35,5 miljoen naar 38,5 miljoen.

      In het coalitieakkoord worden de budgetten van beheer en onderhoud in deze Kadernota met 1 mio verlaagd.

      Wanneer komt de bijgestelde nota “Visie Strategie beheer en onderhoud”  naar de raad?

      Het groen lijkt vaak een ondergeschikte rol te hebben, we merkten onlangs nog, dat er blijkbaar geschoven wordt tussen de domeinen, hier heeft GroenLinks grote moeite mee. We geven het college mee, dat we als GroenLinks hier scherper op zullen toezien.
    3. Ook de bewustwording van het ecologisch beleid moet schijnbaar nog verbeterd worden, hiervoor is in het Ecologisch beleidsplan slechts 2 ton voor ecologisch beheer voorzien. Maar het is een maatregel die zich op termijn terugverdient door bv een ander maai-schema.

      We willen meegeven, dat we dit onderdeel van het budget voor ecologisch beheer graag structureel in de aangepaste Visie Strategie Beheer en Onderhoud zouden willen zien.
  4. Verder vragen we ook aandacht voor het sociaal domein.
    1. ….We staan aan de vooravond van een enorme uitbreiding van gemeentelijke taken voor de Haarlemmers die extra zorg en aandacht nodig hebben. Er wordt hard gewerkt aan de voorbereidingen voor die drie transities die met ingang van 2015 zullen worden overgeheveld naar Haarlem.

      In hoeverre is de gemeente nu goed voorbereid op de transitie veranderingen?  Veel is nog onduidelijk, ook voor de mensen en organisaties in de stad. Binnenkort ontvangen we de uitwerking van de meicirculaire, dus dan weten we hopelijk meer.
    2. We willen er in elk geval voor zorgen,

      - dat de mensen weliswaar regie kunnen hebben en houden over de inrichting van hun leven, maar ook dat zij, die het nodig hebben ondersteuning kunnen krijgen.

      - Dat mensen weer op weg geholpen kunnen worden, als iemand een steuntje in de rug kan gebruiken.

      - Dat kinderen gelijke kansen krijgen en houden voor goed onderwijs en stages en leerwerkplekken, ongeacht hun achtergrond. En dat allemaal in de financieel ingewikkelde tijd.

      *Dat is en blijft de uitdaging.

      De rol van de raad is hierbij essentieel, de kaders stellen, tijdig betrokken worden bij het proces, waarbij het college de raadsleden mee moet nemen bij de stappen en de keuzes.

      De stad en de raad informeren want de communicatie is erg belangrijk aangezien veel van het draagvlak en vertrouwen moet nog gewonnen worden, dat kan beter, en zeker wanneer duidelijker wordt hoe het er uit gaat zien. Dus goed luisteren naar de mensen in Haarlem en bijsturen waar nodig en mogelijk is. Maar vooruitlopend op de mogelijke financiële risico’s treffen we als coalitie een voorziening en maken we een spaarpot, om de eerste tegenvallers op te vangen.
    3. En dan nog over de Haarlemse huisdieren. “De mate van beschaving van een samenleving kan gemeten worden aan hoe men met zijn dieren omgaat “ zei Gandhi al. GroenLinks onderschrijft dat standpunt en zet zich in voor dierenwelzijn. Aandacht voor hetgeen zelf niet om aandacht kan vragen.

      Haarlem heeft een wettelijke taak om te zorgen voor o.a. goede opvang van zwerfdieren. Daar hebben we de Dierenbescherming voor ingehuurd. Op verzoek van GroenLinks heeft het college uitgezocht welke middelen nodig zijn om ahv. een prestatiecontract tot goede afspraken te komen. Een paar maanden geleden is daarvoor een berekening gemaakt die door alle betrokkenen ondersteund wordt, die vraagt om verhoging van het huidige budget.

      De dierenbescherming geeft aan, dat het budget nu reikt tot augustus en daarna de mensen zal moeten doorverwijzen naar het gemeentehuis, zijn we daarop voorbereid ?

      We hebben het college toen gevraagd dit te verwerken in de budgetten en daarbij heeft de wethouder verwezen naar de kadernota. Wij hebben het niet kunnen terugvinden.

      GroenLinks wil dat hier nu serieus mee wordt omgegaan, en vraagt een toezegging van het college.
  5. Subsidies. Ook de Haarlemmers en organisaties in de stad worden geraakt, door de al lopende bezuinigingen en nu door weer nieuwe. Juist nu we meer gebiedsgericht willen werken, wat volgens GL kansen biedt, wordt het budget waarmee gewerkt wordt minder.
    1. Daarbij vragen wij ons af in hoeverre bv. de amateurkunst, nog voldoende intact blijft, juist voor de minder draagkrachtige gezinnen.

      We hebben begrepen, dat er mogelijkheden zijn voor Europese subsidies. Hiermee zouden we onze Haarlemse Cultuur kunnen ondersteunen en daarbij een andere verdeling maken voor de middelen ten gunste van amateurkunst.

Kan de wethouder toezeggen hier extra aandacht aan te geven ?

  1. Haarlem is nooit af, de Haarlemmers en de voorzieningen blijven in beweging. Een gemeente waar men graag naar toe blijft verhuizen. Een stad die daarom nu al jaren in de top tien van populairste steden van Nederland staat.

Dat kan als de stad maar zo goed mogelijk bestuurd wordt.

De middelen zijn krap maar ooit komt er een moment dat we weer wat meer te besteden zullen hebben. Er gloort hoop aan de economische horizon. Maar wanneer het tij precies gaat keren weet niemand. Totdat het zover is, moeten we het doen met beperkte middelen. Dat vraagt van iedereen een flexibele houding, veerkracht, creativiteit en vooral optimisme! Problemen zijn uitdagingen, financiële beperkingen kunnen de weg vrij maken voor verbeteringen.

GroenLinks gaat ervoor, we hebben zin in de toekomst. SAMEN inderdaad met alle partijen, coalitie en oppositie, de partners in de stad en samen met de Haarlemmers kunnen we veel. We kunnen niet zonder de steun, maar ook de kritische kanttekeningen van de Haarlemmers waar het tenslotte om gaat.

Wij zetten er op in, dat Haarlem er over 4 jaar beter bijstaat dan nu. Op alle vlakken! Groener, socialer en financieel gezonder.

Tot slot: we zien aan het verloop van het WK voor Nederland dat het vertrouwen in een team gaandeweg kan groeien en met dit coalitieakkoord staan ook wij met 2-0 voor.

Samen werken aan een toonaangevend Haarlem. Samen: met elkaar, voor elkaar!

  •