Deze week wordt in de gemeenteraad gesproken over de begroting van 2013. GroenLinks heeft in haar betoog de balans opgemaakt en gekeken waar we staan halverwege deze raadsperiode: wat gaat in onze ogen goed en waar liggen de zorgpunten van GroenLinks?
Punten die aan de orde zijn gekomen zijn veiligheid, de gemeentelijke organisatie, sociaal beleid, wonen & groen, duurzaamheid & bereikbaarheid en cultuur.
Hierna kunt u de gehele tekst van fractievoorzitter Tenda Hoffmans lezen.

Inleiding
We zijn over de helft van deze periode en maken van de gelegenheid gebruik om de balans op te maken. Wat gaat in onze ogen goed, waar liggen de zorgpunten?

Veiligheid
We zijn als raad akkoord gegaan met de bezuiniging op sociale veiligheid,. We zien nu dat de met die bezuiniging het nog steeds goed gaat in Haarlem. De Haarlemmers voelen zich zelfs iets veiliger dan vorig jaar, maar het blijft natuurlijk een punt van aandacht. We zijn ook erg benieuwd hoe de veiligheid zich ontwikkelt met de Nationale Politie die vanaf 1 januari 2013 een feit is. We hebben er vertrouwen in dat de burgemeester hier alert op is.
Wat betreft de korting op streetcornerwerk horen wij graag van het college of het resterende budget overgeheveld kan worden naar welzijnsorganisaties die het wellicht efficiënter kunnen inzetten dan de huidige uitvoerder.

Vorig jaar hebben we gepleit voor voortzetting van het uitstapprogramma van prostituees. In die motie hebben we ook gevraagd op een rij te zetten wat op bestuurlijk niveau kan worden ontwikkeld om signalen van mensenhandel eerder waar te nemen. Juist in tijden van bezuinigingen moet je creatief omgaan met de mogelijkheden die je hebt. En als bij het loket wordt ontdekt dat in één huis met 2 slaapkamers 15 vrouwen staan ingeschreven met een Roemeense achtergrond, zou er een belletje moeten gaan rinkelen. Wij horen graag van de burgemeester in hoeverre hier al invulling aan is gegeven. Zou na jaar worden geëvalueerd, wat is de stand van zaken?


Gemeentelijke organisatie
We hebben als coalitie aangegeven dat de gemeente een kleine krachtige organisatie moet zijn die servicegericht werkt en goed toegankelijk is. Als het goed is gaan we in 2013 de kerntakendiscussie voeren. We zien dat los van de uitkomsten van die discussie al een aantal besluiten is genomen mbt organisatie. Die besluiten hebben gevolgen voor onder andere de dienstverlening richting Haarlemmers. Bijvoorbeeld het opheffen van de afdeling bijzondere doelgroepen van de sociale dienst. We horen graag van het college hoe dit zich verhoudt tot de kerntakendiscussie. Moet de volgorde niet andersom zijn?

Even iets heel anders. Het lijkt wel mode om visies te ontwikkelen. Misschien heeft dat iets te maken met het gebrek aan financiële mogelijkheden om dingen van de grond te krijgen. Vb Guyana.  We begonnen een paar jaar geleden met gebiedsvisies, nu de structuurvisie, nota ruimtelijke kwaliteit en ook regionaal hebben we ineens te maken met bereikbaarheidsvisie, een intergemeentelijke structuurscan en in nog breder verband de MRA. Waar er in vorige bestuursperiode nogal eens werd geklaagd over gebrek aan visie, lijkt de slinger nu naar de andere kant door te slaan.

In dat verband vragen wij ons af of de regionale besluitvorming zoals bij de bereikbaarheidsvisie en de structuurscan wel voldoende democratisch is geborgd. Het is niet makkelijk om verschillende gemeentes gezamenlijk besluiten te laten nemen over hun grondgebied, besluiten die ook nog eens in de (verre) toekomst uitgevoerd moeten worden. Als er weer andere raden zitten. Wij hebben het idee dat die processen niet goed verlopen en dat zie je ook aan de reactie van de verschillende gemeenteraden op de structuurscan zodra het concreet wordt. Heeft het college een visie (haha) op hoe we dit kunnen ondervangen?

Sociaal beleid
Er gaat ontzettend veel op ons afkomen de komende jaren. Het rijk hevelt taken over naar de gemeente en trakteert ons daarbij op een flinke financiële korting. In elk geval de transities van het jeugdbeleid en de begeleiding in de AWBZ; Wet werken naar vermogen is afwachten (Asscher heeft gezegd deze te zullen stoppen). Dit stelt de gemeentelijke organisatie voor grote uitdagingen. Innovatie en een integrale aanpak zijn belangrijk. Gaan er vanuit dat gemeente volop bezig is met voorbereiding van die transities. Hoe kan het college ervoor zorgen dat hierbij wordt aangehaakt bij bestaande infrastructuur (bijv. buurthuizen)?

We maken ons zorgen over de keteneffecten van de bezuinigingen op de subsidies: Dock geeft aan Meerwijk niet meer te kunnen huren, de gevolgen voor de Pletterij als de zelforganisaties daar geen ruimtes meer gaan huren. Had het college deze effecten in beeld bij de bezuinigingsvoorstellen? Wat kan en wil het college nog doen aan damage-control?

Opvallend is dat in de subsidies voor instellingen de indexering op 0% is gezet voor de instellingen en de verbonden partijen en dat bij de VRK een indexering van 1,68% wordt toegepast. Is dat geen meten met twee maten?

In het coalitieakkoord staan mooie dingen over het verder kijken dan de voormalige stadsmuren. Angers, Osnabruck, MRA, Mutare. We hebben zelfs een motie aangenomen over het millennium beleid. Dit wordt in de begroting ook benoemd maar van de uitvoering van die motie zien we in de praktijk niets terug. Wat gebeurt ermee en is het college van plan om dit nog op te pakken?

Wonen en groen
Behalve voor de inwoners van Haarlem komen de effecten van de economische crisis heel duidelijk tot uiting in de fysieke vormgeving van de stad. Het is hier nog geen Spanje met landschappen van kale casco’s, maar de stilstand van bouwprojecten in Haarlem is groot. Wij vinden dat het college hier samen met corporaties en ontwikkelaars goed mee omgaat. Zorgen zijn er over die projecten die college en Raad willen voortzetten, maar waarbij risico’s gelopen worden bijvoorbeeld de publiek private samenwerking in Schalkstad. Gelukkig zijn er nog goede voorbeelden. Slachthuisbuurt zuid is deels gesloopt en de nieuwbouw is aanstaande.

Daar hebben college en raad gekozen voor niet volledige terugbouw van sociale woningen maar voor het toevoegen van middeldure woningen. Dit past goed bij onze veranderende inzichten tov wonen in de stad. Niet meer aanbod gestuurd maar meer vraaggericht. De tijd dat er bij elk woningbouwproject gouden bergen in het verschiet lagen is voorbij; we moeten ons aanpassen aan de vraag naar meer betaalbare woningen. En dat is eigenlijk maar goed ook.
We zijn heel blij met de aanpak om de projectontwikkelaar van Nieuwe energie aan te pakken, de onderhandelingen met Lips af te breken en het slachthuis te onteigenen. De gemeente minder als loopjongen van het grootkapitaal en meer als regisseur van de stad, zoals een niet nader te noemen fractiegenoot het verwoordde.

Op p.123 staat dat de gemeente de aanleg van meer kleinschalig groen gaat stimuleren, zoals dakgroen en gevelgroen. Worden daar ook financiële middelen aan verbonden? Wij hebben hierover een motie ingediend waarin wij het college vragen bij toekomstige herinrichtingsplannen rekening te houden met een evenwichtige hoeveelheid groen. Ook dienen wij met de PvdA de motie in voor behoud van bloembakken in de wijken.

Duurzaamheid en bereikbaarheid
Duurzaamheid: er gebeurt heel veel met vele partners in de stad. Zijn we heel trots op. Stap voor stap stevenen we af op een klimaatneutraal Haarlem. Zelf opgewekte energie zal een steeds belangrijkere rol gaan spelen in onze energievoorziening. We hebben eerder  al een motie ingediend voor collectieve inkoop van zonnepanelen en groene stroom.

We hopen dat het duurzaamheidscentrum nog wordt gerealiseerd in deze periode en zijn blij dat de wethouder hieraan werkt.

GL vindt het tijd dat we wat betreft verkeer en vervoer afstappen van het automatisme om het wegennet voor de auto uit te breiden. Bevolkingskrimp en economische crisis zorgen voor een afname van de automobiliteit. Veel investeren in infrastructuur mondt dus al snel uit in kapitaalvernietiging. En dan hebben we het nog niet over de gevolgen voor natuur en landschap.
Als er goedkopere en slimmere manieren zijn om de bereikbaarheid te verbeteren dan zou dat de voorkeur moeten hebben. Het stimuleren van het fiets- en ov- gebruik bijvoorbeeld levert op alle fronten winst  op: milieu, gezondheid en financieel. Het HOV traject naar Velsen, een fietssnelweg naar Amsterdam, zijn goede manieren om de bereikbaarheid te verbeteren. GroenLinks is blij dat het fietsbeleid in Haarlem een heel eind op de goede weg zit. We hebben veel bereikt. Volgende project is het doortrekken van de Rode Loper naar noord. Daar mag wat ons betreft vaart mee worden gemaakt. Kan het college zeggen wat de stavaza is?

Uiteraard kijken we als GroenLinks uit naar de introductie van het ecologisch beleidsplan waardoor de inrichting en het beheer meer afgestemd op flora en fauna kan worden uitgevoerd.

Cultuur
Een van de dingen die Haarlem een fijne stad maakt om in te wonen is ons culturele klimaat. Cultuur vergroot de aantrekkelijkheid van een stad voor toeristen. Recente cijfers tonen dat aan. (Cultuurmonitor.) Maar het maakt een stad ook aantrekkelijk als vestigingsplaats voor bedrijven. We moeten cultuur dus hooghouden. Uit een eerder onderzoek (begrotingscan) van BZK is gebleken dat Haarlem relatief veel geld uitgeeft aan Cultuur. Dat is een bewuste keuze geweest en daar staat GL nog steeds achter.
Neemt niet weg dat cultuur bij de landelijke en lokale bezuinigingen niet gespaard is. Podium instellingen werken goed samen om het hoofd boven water te houden en slagen erin het imago van Haarlem cultuurstad hoog te houden. Hebben wij veel respect voor.

Ook de amateurkunst in Haarlem verdient lof. Denk aan wereldkindertheater, kunstlijn, vijfhoek kunstroute. Allemaal heel belangrijk voor onze stad. We zien dan ook een rol voor Haarlem Promotie in het faciliteren van de promotie ervan.
We maken ons wel zorgen over het feit dat de huisvesting van de amateurkunst (fusie Hart, VU en muziekschool) lijkt te stagneren. Moet er niet meer vaart komen in dat proces? Hoe is de stand van zaken en is er al enig zicht op een goed onderkomen voor al die cursisten waaronder honderden kinderen? En hoe zit het met de beoogde dependance in Schalkwijk?

Ander aandachtpunten is het Broedplaatsenbeleid. Daisy Bell is weg, broedplaats aan de Gonnetstraat gaat verhuizen, maar de ambitie om deze periode een nieuwe broedplaats te realiseren is nog niet gehaald.
Vraag: Stand van zaken achterstallig onderhoud van kunst in de openbare ruimte. Wordt dat  nu daadwerkelijk aangepakt? Wat zijn de resultaten? De nieuwe cultuurnota wachten wij in spanning af.

Afsluitend
Hopen dat deze begroting gaat bewijzen dat er slagen zijn gemaakt tav budgetbeheer. De punten die wij belangrijk vinden komen terug in coalitieakkoord en dus ook in de begroting. Het is momenteel lastig om je wensen in de praktijk uit te voeren omdat er weinig geld is.

Economische crisis, decentralisaties vanuit het rijk, streven naar een kleinere lokale overheid, veranderingen in het politieke landschap, toenemende samenwerking met de wijken en de burgers zelf, de behoefte aan transparantie en een betere verantwoording, de digitalisering van de samenleving; we leven in een dynamische tijd. Het maakt het bestuur van onze stad moeilijk maar tegelijkertijd uitdagend. GroenLinks levert daar graag vanuit haar visie een bijdrage aan.