Voorzitter,

Tijd is iets bijzonders. Ik denk dat velen het afgelopen jaar als tergend langzaam hebben ervaren. Aan de lock-down, ingesteld half december, leek maar geen einde te komen. Tegelijkertijd bespreken we opeens de laatste kadernota van de huidige bestuursperiode. De afgelopen jaren heeft u mij bij de kadernota steeds gehoord over investeren, investeren en investeren. Vorig jaar noemde GroenLinks nog de 70 miljoen die in 2020 en 2021 klaar stonden en staan. Wat zou daar al van zijn gerealiseerd? Wat betreft die kadernota: meerjarige afwegingen worden doorgeschoven naar de begroting. Er zijn onzekerheden rond de herijking van het gemeentefonds en de structurele aard van de extra gelden voor jeugd en wmo.

Corona heeft een enorme impact op de Haarlemmers gehad en nog steeds zijn er beperkende maatregelen van kracht. Haarlem heeft haar bewoners en ondernemers zo goed mogelijk ondersteund tijdens de crisis en daar mogen we trots op zijn. We juichen de gelden voor het herstelpakket toe en zijn blij met het besluit van het college om de besteding van deze gelden samen met de stad in te vullen.

Maar : Corona heeft de Haarlemmers die het toch al zwaar hadden buitenproportioneel geraakt. De huishoudens die geen vet op de botten hadden toen de pandemie uitbrak zullen de klap nog jarenlang blijven voelen. Kinderen die al taal en leerachterstanden hadden, hebben het lastiger gekregen. Daarom heeft GroenLinks de oproep tot het verhogen van het minimumloon gesteund, zullen giften tot 1200 euro aan mensen in de bijstand worden vrijgegeven en zorgen wij voor opvang voor die mensen die door welke omstandigheden dan ook, geen dak meer boven hun hoofd hebben. Wij vragen het college om de door het Rijk vrijgegeven middelen (bijlage 8 herstel na coronacrisis) in te zetten voor het ondersteunen van onze meest kwetsbare stadsgenoten.

Eenzaamheid blijft een onderwerp dat voortdurend onze aandacht verdient en blijft verdienen. Eenzaamheid is onder alle lagen van de bevolking en in alle leeftijdsgroepen gegroeid de afgelopen periode. Door Haarlem meer in te richten op de mogelijkheid tot ontmoeten kunnen we dit grote maatschappelijke probleem misschien iets verlichten. Dit is maar één voorbeeld van hoe de fysieke leefomgeving van invloed is op de inwoners van Haarlem. Een integrale benadering van fysiek en sociaal is van groeiend belang. De stad is er voor ons, en andersom.

Wij hebben ook geleerd van de coronacrisis. We hebben gezien hoe de wereld ineens radicaal kan veranderen. We hebben geleerd wat echt belangrijk is : het contact met anderen bijvoorbeeld, het hebben van een omgeving waarop je kan terugvallen wanneer het even niet meer gaat.  Maar ook dat we creatief moeten zijn om nieuwe uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Waardevolle lessen die we kunnen gebruiken om die andere grote crisis , de klimaatcrisis, te lijf te gaan. De urgentie wordt allang niet meer betwist. GroenLinks wil, samen met de Haarlemmers, de energietransitie aangaan. En samen met de Haarlemmers onze stad vergroenen, voor de noodzakelijke klimaatadaptatie en voor het verbeteren en herstellen van de biodiversiteit en daarmee de leefbaarheid van de stad.

We zeggen met opzet : samen met de Haarlemmers. Er zit veel sociale energie in de stad. Ik ontving gister nog een klimaatmanifest met 10 concrete actiepunten van tientallen organisaties. Ook dat is duurzame en bruikbare energie waar we optimaal gebruik van moeten en kunnen maken.  Corona is geen excuus om niets te doen, integendeel: het is een trigger om meer te doen. Om beter te doen.

Daarom vraagt GroenLinks het college hoe het staat met de vergroening van de Gedempte Oostersingelgracht en Zijlstraat vaart te maken met het vergroenen van onze wijken samen met bewoners.

Het herstel voor de horeca en cultuursector is broos. Eindelijk weer open, maar voor hoe lang? Komt er een vierde golf? Daarbij worden nog lang niet de precorona bezoekersaantallen gehaald. In Amsterdam is recent een visie op het nachtleven opgesteld. College, hoe gaat u de Haarlemse nacht ondersteunen? Over cultuur gesproken, we dienen samen met AP, Pvda en SP een motie in de wereldmuziekschool in Schalkwijk te houden.

Haarlem heeft een schreeuwend tekort aan woonruimte. We kleuren dieprood op de landelijke hittekaart van het woningtekort.

Tegelijkertijd heeft Haarlem leegstaande winkelpanden, waarbij deze leegstand waarschijnlijk alleen nog maar gaat toenemen. We hebben het over mogelijk honderden woningen extra. Wat GroenLinks betreft gaat het college snel aan de slag met het verruimen van de mogelijkheden voor wonen in winkelpanden. We horen graag een reactie.

Het college is volop bezig met Haarlem op de toekomst voor te bereiden. In de ontwikkelzones bijvoorbeeld, waar Haarlem miljoenen extra van het rijk heeft gekregen voor infrastructuur en de openbare ruimte. Maar ook in onze eigen stukken. De duurzaamheidsbegroting is opgesteld. Een mooie eerste stap. Focus ligt nu voornamelijk op klimaat. GroenLinks ziet graag een verdere doorontwikkeling door ook andere thema’s mee te nemen. Denk aan welzijn en welbevinden van Haarlemmers, klimaatadaptatie en circulaire economie, het volle spectrum van de brede welvaart gekoppeld aan de global goals. Een integrale visie en aanpak die fysiek en sociaal aan elkaar verbindt is hierbij onontbeerlijk.

Afgelopen jaren is er een inhaalslag gemaakt met laadpalen in de openbare ruimte voor elektrische auto’s. Toch blijft het aanbod aan laadpalen in de openbare P garages achter bij de vraag (zie ook antwoorden op onze technische vragen). Ook het plaatsen van laadvoorzieningen in oa (ondergrondse) privéparkeergarages verloopt moeizaam. College, hoe gaat u dit op korte termijn verbeteren? Hoe houden we de netcapaciteit die deze nieuwe mobiliteit vraagt verder in balans?

GroenLinks vindt het belangrijk dat afval scheiden loont. In de kadernota wordt een verdere differentiatie van de afvalstoffenheffing voorgesteld. Deze differentiatie brengt dit doel, het belonen van scheiden, niet dichterbij en daarvoor dienen we een amendement in.

We hebben het vaak gehad over de aanbesteding van de jeugdhulp en WMO. Beide processen, die leiden tot een aanbesteding voor de komende 9 jaar,  zijn in volle gang en volgen een vergelijkbaar pad. En over beide aanbestedingen hebben wij zorgen.

We delen het streven van het college naar goede en betaalbare jeugdhulp en WMO- daar ligt ook voor Haarlem, net als in bijna alle gemeenten- een grote uitdaging. Inmiddels heeft ook het Rijk begrepen dat het probleem niet opgelost kan worden door de gemeenten alleen en stelde incidenteel extra gelden beschikbaar.

Wat betreft de jeugdhulp : Wat ons betreft ligt een deel van de oplossing in het verminderen van de administratieve lastendruk- de tijd en daarmee de kosten die worden bespaard moeten ten goede komen aan de zorg voor de mensen die het nodig hebben. We zien deze noodzaak graag in de aanbestedingsmethode terug.

Wij zien hoe de aanbesteding van de complexe en van de enkelvoudige jeugdzorg op dezelfde manier plaatsvindt. Wat ons betreft kan het niet alleen simpeler maar ook goedkoper : namelijk door een knip te maken tussen deze twee soorten jeugdhulp- meer maatwerk in de aanbesteding dus. We voeren hier regelmatig gesprekken over met de wethouder en zien uit naar de technische raadsmarkt met de regio die vlak na het reces zal plaatsvinden.

Tot slot,

Het raadswerk staat onder druk. De taken van de gemeente nemen toe wat maakt dat niet alleen de druk op de organisatie is toegenomen maar ook dat het raadswerk complexer is geworden. Het is des te belangrijker ook in de raad te blijven investeren om onze volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende taken hier samen te kunnen blijven uitvoeren. Daarbij denkt GroenLinks aan een doorontwikkeling van onze vergaderorde, het beter en vroegtijdig betrekken van Haarlemmers bij het besluitvormingsproces en het positioneren van deze raad. Het doorontwikkelen van de griffie is daarbij van vitaal belang.

College, de stad heeft haar investeringen nodig. Het bleek bij de jaarstukken dat maar 49% van de geprojecteerde 70 miljoen zijn geïnvesteerd in 2020. Dat zorgt nu voor een leuke balans en allemaal volle potjes, maar daar hebben Haarlemmers niets concreets aan –van mooie cijfers op de balans krijg je geen prettige leefomgeving of gelukkige stad. Voor komende jaren staan er alleen nog maar meer investeringen klaar. Wij verwachten zsm een plan van het college om de realisatie van investeringen te verbeteren. Helemaal nu we net gezien hebben dat de meicirculaire financiële ruimte brengt. Haarlem kan er niet op wachten dat we pas bij de begroting dit geld gaat bestemmen. College ziet u dezelfde noodzaak als GroenLinks om deze gelden zsm te bestemmen? De inzet van GroenLinks is daarbij meer geld naar jeugd, wmo en minima, duurzaamheid en groen, thema’s die hand in hand gaan.