Foto: Jurriaan Hoefsmit
Wethouder Robbert Berkhout kent het coalitieakkoord Duurzaam Doen op zijn duimpje. Na de verkiezingen van 2018 nam hij als fractieleider van winnaar GroenLinks het voortouw bij de totstandkoming ervan. De titel Duurzaam Doen slaat niet alleen op zijn eigen portefeuilleonderdeel Duurzaamheid, benadrukt hij. ‘Alle keuzes die we als gemeente maken, zijn hierop gebaseerd. Hoe we omgaan met energie en de CO2-uitstoot willen terugbrengen, hoe we ons voortbewegen en de stad bereikbaar houden, hoe we willen wonen, hoe we omgaan met schaarse grondstoffen, noem maar op. Verduurzamen vraagt om creativiteit, innovatie en kennis. Hiervoor doen we een beroep op de Haarlemmers, want die beschikken hier ruimschoots over. Het is nu tijd om duurzaam door te pakken.’
Schonere stad
In de afgelopen vier jaar hebben verschillende initiatieven van inwoners en ondernemers de ruimte gekregen. Denk aan het project SpaarGas waarmee de bewoners van het Ramplaankwartier hun wijk aardgasvrij willen maken. En hoe de gemeente samen met bewoners en ondernemers in het centrum een groot deel autoluw heeft gemaakt en nu ook een milieuzone heeft ingericht om de CO2-uitstoot van vrachtverkeer terug te dringen.
‘Met deze coalitie hebben we een mooie mix bereikt van visie en actie’, zegt Berkhout. ‘Het begint met duidelijke kaders en prioriteiten stellen. Dat hebben we bijvoorbeeld in 2021 gedaan met de Duurzaamheidsbegroting, als eerste gemeente in Nederland. Hierin hebben we inzichtelijk gemaakt wat er moet gebeuren om Haarlem schoner te maken en welke investeringen de meeste CO2-winst opleveren. In het Strategisch plan klimaatadaptatie staan maatregelen waarmee we ons voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering met extreme regenbuien en lange periodes van hitte en droogte. Zo wordt duurzaamheid meetbaar en kunnen we doorpakken. In 2017 telde Haarlem 70 laadpalen voor elektrische auto’s, nu zijn dat er ruim vier keer zo veel. We wekken met inmiddels 120.000 zonnepanelen in de stad al vier keer zoveel zonnestroom op als in 2017. En behalve SpaarGas staan er nog twee andere duurzame warmtenetten in de startblokken.’
Alle hens aan dek
Terugblikkend op de huidige coalitieperiode is er duidelijk een tijd zónder corona en een tijd mét, ook voor Haarlemse ondernemers. Berkhout: ‘We hadden net in de Toeristische koers vastgelegd hoe we het toenemende toerisme in de binnenstad behapbaar wilden houden, toen we de dagjesmensen ineens hard nodig hadden om het verlies aan winkel- en horecaomzet goed te maken. Het was alle hens aan dek: de regels voor horecaterrassen verruimen, financiële regelingen bedenken, een coronaspreekuur voor ondernemers en een actieplan voor de winkels in de binnenstad. Ondertussen hebben we hard gewerkt aan een Economische visie, een Actieprogramma impact ondernemen en een nieuw, zeer duurzaam convenant voor de Waarderpolder. Deze geven een duidelijke richting aan voor de toekomst.’
Verandering is gaande
Niet alleen economisch en op het gebied van duurzaamheid staat Haarlem voor grote opgaven, ook de manier waarop we ons verplaatsen is aan verandering toe. Hiervoor heeft de gemeente in 2021 nieuw Mobiliteitsbeleid vastgesteld. Berkhout: ‘Het bereikbaar houden van de stad is een grote uitdaging. Voor het verbreden van wegen en extra parkeerplaatsen is geen ruimte. De enige oplossing is voorrang geven aan andere, schone, manieren van vervoer. Deze verandering hebben we inmiddels ingezet, onder meer met het autoluw maken van een deel van de binnenstad. Dit jaar gaan we met de eerste ruim 50 straten een start maken met het verlagen van de maximumsnelheid van 50 naar 30 kilometer per uur in de stad en komen er honderden extra plekken om je fiets te stallen bij. Verandering is gaande, dat voel je. Er is veel draagvlak voor duurzaamheid, Haarlemmers willen actie. Dat geeft hoop voor de toekomst.’