De afgelopen twee jaar is er veel gepraat, geschreven en nagedacht over een tunnel voor de Zuidtangent. Tijdens de gemeenteraadsvergadering vanavond (2 juli 2009) zal deze discussie waarschijnlijk tot een voorlopig einde komen. GroenLinks zal pleiten voor een middellange tunnel voor de Zuidtangent om het Spaarne en de omliggende kruisingen te passeren. Hierna leggen wij uit waarom.


Waarom Hoogwaardig Openbaar Vervoer

GroenLinks wil graag het autogebruik terugdringen en stimuleren dat zoveel mogelijk mensen de overstap maken naar het openbaar vervoer. Dat is goed voor het milieu én voor de gebrekkige ruimte in een stad als Haarlem. Immers: waar een auto staat, kan geen boom staan. Om mensen die overstap te laten maken, moet het openbaar vervoer een gelijkwaardig alternatief bieden voor de auto. Dat is de gedachte Hoogwaardig openbaar Vervoer (HOV): openbaar vervoer dat snel, frequent, betrouwbaar en comfortabel is. GroenLinks wil investeren in HOV om zo autogebruik te ontmoedigen en dus het milieu te ontlasten, het groen te behouden, de bereikbaarheid te verbeteren en de economie te stimuleren.

‘€ 300 miljoen euro voor 4 minuten tijdswinst???’

Dit is het vaste mantra van de tegenstanders van een tunnel voor de Zuidtangent. Het is een zeer beperkte weergave van de feiten. Hoewel die 4 minuten mooi meegenomen zijn, is het op korte termijn niet zo’n probleem als we besluiten geen tunnel aan te leggen. De Zuidtangent rijdt immers aardig op schema. Over 10 á 15 jaar ligt dat echter anders. Het aantal reizigers met de Zuidtangent groeit nog steeds. Bovendien wordt het regionale HOV-netwerk uitgebreid naar onder meer Haarlem noord en de Zuidas. Dit zal zoveel meer reizigers opleveren, dat de Zuidtangent om de twee minuten moet gaan rijden om dit te kunnen verwerken. Ook de omschakeling van een bus naar lightrail is dan aan de orde. Op dat moment ontstaat er wel degelijk een groot probleem bij de passage van het Spaarne en de omliggende kruisingen. Zonder tunnel om de Zuidtangent goed te laten doorstromen, ontstaan opstoppingen en grote vertragingen. Niet alleen voor de Zuidtangent, maar ook voor het overige verkeer!

GroenLinks vindt het belangrijk dat de Zuidtangent ook in de toekomst frequent en betrouwbaar kan blijven rijden. Het mes snijdt immers aan twee kanten: door een toenemend aantal reizigers is het van belang de huidige en toekomstige knelpunten rond het Spaarne op te lossen, en door een gelijkwaardig alternatief voor de auto te creëren 'lokken' we méér mensen in het hoogwaardig openbaar vervoer. Uit de studies komt een middellange tunnel onder het Spaarne en de omliggende kruisingen als beste oplossing naar voren. Daar profiteren bovendien ook de auto, fietsers, voetgangers en de scheepvaart van. 

Wie zal dat betalen?

De kosten voor een middellange tunnel bedragen ca. € 300 miljoen. De provincie heeft ruim € 100 miljoen gereserveerd en wil bovendien de risico’s dragen, mits Haarlem ca. € 18 miljoen bijdraagt. Over de exacte bedragen zijn nog geen afspraken gemaakt. Ook is de provincie bereid de kosten voor exploitatie en onderhoud voor haar rekening te nemen. De rest van het benodigde bedrag zal van het rijk moeten komen. De gemeente Haarlem neemt dus een beperkt deel van de kosten voor haar rekening en loopt geen financieel risico.

De nadelen?

Plaatselijk en tijdelijk zal sprake zijn van overlast. Bij een dergelijk project is dat onvermijdelijk. Natuurlijk wordt ernaar gestreefd de overlast voor de omgeving zo beperkt mogelijk te houden. GroenLinks vindt bovendien dat omwonenden die te maken hebben met overlast, daarvoor gecompenseerd moeten worden.

Ook risico’s zijn niet geheel uit te sluiten. De tunnel zal echter met de bouwkuipmethode worden gebouwd, een methode die relatief weinig risico’s kent. Er bovendien zeer veel ervaring mee opgedaan. De bouwkuipmethode is een heel andere dan de methode van de geboorde tunnel, die bijvoorbeeld voor de noord-zuidlijn in Amsterdam wordt gebruikt.

Dus…

Op de korte termijn zit natuurlijk niemand te wachten op een bouwput in de stad. Maar GroenLinks zit er niet uitsluitend voor de korte termijn. Wij willen een koers uitzetten en anticiperen op de toekomst. Dat betekent investeren in HOV. Wij vinden het belangrijk niet alleen te kijken naar de nadelige gevolgen voor de korte termijn, maar juist ook naar de voordelen voor de lange termijn. Het gaat om HOV voor Haarlem als schakel in een regionaal netwerk, met een hoge frequentie en betrouwbaarheid en de overstap naar lightrail. Dat kan niet worden gerealiseerd binnen de huidige situatie.