Aanleiding
Toen de overheid besloot dat een groot deel van de zorgtaken naar de gemeenten zouden gaan, heerste er een gevoel van optimisme. De lijnen met zorgverleners zouden korter worden, de zorg zou ‘dichterbij’ worden aangeboden en georganiseerd. Er zou meer aandacht komen voor preventie door de inzet van de Sociale Wijkteams. De cliënt zou centraal staan en ‘in zijn kracht’ worden gezet.
Nu, 5 jaar na de decentralisaties, blijken er toch veel haken en ogen te zitten aan de gekozen weg. De wachtlijsten lopen op, de kosten voor WMO en Jeugdzorg dreigen onbeheersbaar te worden, de meeste gemeenten kampen met tekorten op Sociaal domein en tegelijkertijd worden de wachtlijsten voor jeugd en GGZ langer. Op Rijksniveau wordt de noodklok geluid. Er worden conferenties, werksessies en schrapsessies georganiseerd.
Maar zou de oplossing niet op lokaal niveau gezocht moeten worden? In ‘Mag het ergens over gaan?’ gaan de gasten per thema op zoek naar het antwoord op die vraag.
Er is een mogelijkheid voor het publiek om mee te denken en te praten.
Gasten
Jeugd 15 maart Rutger Hageraats,Femke Kaulingfrek
GGZ 22 maart Alie weerman, Jim van Os
Sociale basis 29 maart Ard Sprinkhuizen,
Sociale wijkteams 5 april Ben Koenen, Jos van der Lans
Nationale Ombudsman 19 april Reinier van Zutphen
Over de gasten:
Jeugd- 15 maart
Rutger Hageraats
directielid van het Nederlands Jeugdinstituut. Een van zijn inhoudelijke aandachtsgebieden is de versterking van de transformatie van de jeugdhulp. En hoe overheid, instellingen, professionals en burgers daar samen invulling aan kunnen geven. Hij was mede-auteur van de tussentijdse evaluatie van de Jeugdwet en het daarop volgende rapport over de positie van de JeugdGGZ. Rutger heeft daarvoor lange tijd gewerkt bij de Gemeente Amsterdam. In Amsterdam was hij programmaleider voor de transitie van de jeugdzorg. Ook op landelijk niveau was hij nauw betrokken bij de voorbereiding en uitvoering van de decentralisatie van de jeugdzorg.
Femke Kaulingfreks
lector “Jeugd en Samenleving” aan Hogeschool In-Holland. Haar onderzoek is gericht op empowerment van jongeren in een kwetsbare positie. Binnen haar onderzoek ligt de focus op jeugdempowerment in de wijk, veerkrachtig opgroeien en veranderend vakmanschap van jeugdprofessionals. In 2015 publiceerde ze het boek ‘Uncivil Engagement and Unruly Politics’ over de politieke betekenis van rellen en openbare ordeverstoringen in Nederland en Frankrijk. In 2017 bracht ze haar nieuwe boek ‘Straatpolitiek’ uit, waarvoor ze tien jaar onderzoek deed onder, met name migrantenjongeren in Nederland.
GGZ- 22 maart
Alie Weerman
lector GGZ en samenleving aan de hogeschool Windesheim in Zwolle. Zij studeerde theoretische psychologie aan de Vrije Universiteit en heeft onder andere als trainer in de GGZ gewerkt. Op Hogeschool Windesheim ontwikkelde zij de differentiatie ggz-agoog en de minoren verslavingskunde. Sinds 2007 doet zij onderzoek naar ervaringsdeskundigheid, met een specifieke focus op verslaving en in 2016 is zij gepromoveerd op het thema Ervaringsdeskundige zorg- en welzijnprofessionals.
Jim van Os
hoogleraar in de psychiatrie (Psychiatrische Epidemiologie en Publieke GGZ) en voorzitter van de Divisie Hersenen van het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Hij is gasthoogleraar aan het Institute of Psychiatry van het King's College te Londen. Van Os kreeg onder meer bekendheid door zijn voorstel in Lancet en Nature om schizo-labels in de psychiatrie te vervangen door een, volgens hem, wetenschappelijker en patiënt-vriendelijker brede syndromale diagnose. Recentelijk is Van Os regelmatig aan het woord in de media bij de discussie over de wachtlijsten in de GGZ.
Sociale Basis- 29 maart
Ard Sprinkhuizen
studeerde psychologie aan de universiteit van Leiden en is sinds pakweg 30 jaar intensief betrokken bij de bewegingen in het sociaal domein. In de jaren ’90 publiceerde hij onder andere over het belang van een krachtige sociale basisinfrastructuur. Hij was enkele jaren redacteur van de Canon Sociaal Werk en heeft een aversie tegen beleidshypes. Sociaal werk heeft een eerbiedwaardige geschiedenis, nationaal en internationaal, en sociaal werkers mogen daar trots op zijn en kunnen hun werk ‘bouwen op de schouders van reuzen en dwergen’. Ard werkte bij het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn/NIZW, Movisie, het lectoraat Maatschappelijk Werk en houdt zich nu onder andere bezig met kennisontwikkeling over de betekenis van de sociale basis voor het ‘goede leven’, ook voor bewoners in kwetsbare posities. Hij werkt bij het Kennisinstituut Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht, het kennisplatform Utrecht Sociaal en het lectoraat GGZ en Samenleving van de Hogeschool Windesheim.
Lilian Linders
Lector Empowerment en Professionalisering bij de Hogeschool Inholland. De focus in haar werk ligt onder meer op het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van empowerment, sociale veerkracht, samenwerking met professionals en informele hulpbronnen, en domein overstijgende multidisciplinaire samenwerking. In 2010 promoveerde ze aan de Universiteit Tilburg. In haar proefschrift 'De betekenis van nabijheid' introduceerde ze het begrip 'vraagverlegenheid'. In juni 2019 sprak ze haar lectorale rede uit, getiteld Op zoek naar houvast. Linders is lid van het Lectorenplatform Zorg en Welzijn en de redactie van Sociale Vraagstukken. Tevens is ze lid van de Raad van Toezicht van Lumens, een brede welzijnsorganisatie in Noord-Brabant.
Sociale Wijkteams- 5 april
Ben Koenen
Ben Koenen studeerde cultureel werk aan de MBO in Zwolle in een tijd dat cultureel nog met een K werd gespeld. Daarna werkte hij als jongerenwerker in Harderwijk en later in Wolvega. Tegelijkertijd studeerde hij aan de Academie voor Sociaal Culturele Arbeid in Groningen. Na jaren opbouwwerker in loondienst, begon hij in 2007 voor zichzelf als sociaal ondernemer. Nu sinds 2018 samen met zijn zoons, vanuit het gezinsbedrijf De Buurtontdekkers 'voor meer geluk in de buurt.' Hij pleit niet alleen voor, maar is ook op een creatieve manier bezig met het transformeren van het sociaal domein op buurtniveau. ‘Shift happens’ is dan ook zijn credo.
Jos van der Lans
Jos van der Lans is cultuurpsycholoog en journalist/publicist. Daarnaast was hij tussen 1999 en 2007 lid van de Eerste Kamer voor GroenLinks. Van der Lans heeft een groot aantal publicaties op zijn naam over de publieke sector (Koning Burger, Erop af!, Ontregelen, Sociaal-dpe-het-zelven, Burgerkracht). In zijn werk is hij op zoek naar wat je de veerkracht van de samenleving zou kunnen noemen; hoe kunnen burgers, professionals en overheden zo’n samenspel op gang brengen dat die veerkracht optimaal tot haar recht kan komen en benut kan worden.
Nationale Ombudsman-19 april
Reinier van Zutphen
was onder meer vicepresident en sectorvoorzitter van de Rechtbank Utrecht en senior raadsheer en voorzitter van het gerechtsbestuur van het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Van 2007 tot 2012 was Van Zutphen voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak (NvvR). In februari 2015 werd hij door de Tweede Kamer benoemd tot Nationale Ombudsman In deze rol zet hij zich in voor burgers die een probleem hebben met de overheid. Recentelijk kwam hij in het nieuws door zijn stellingname in het debat over de zelfredzaamheid van burgers.
