Stolpersteine/struikelstenen om bij stil te staan.

‘Stolpersteine’ noemt de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (1947) zijn creaties die in tal van Europese steden te vinden zijn. Het zijn kleine messing plaatjes van 10 bij 10 cm die met beton verankerd liggen in het trottoir. Op elke struikelsteen staat de naam van een stadsgenoot die door de nazi’s is vermoord. Een struikelsteen ligt bij het laatste woonadres waar deze stadsgenoot in vrijheid heeft gewoond.

Ook voor mensen die zelfmoord pleegden om het vreselijke lot voor te zijn wordt een steen gelegd. Overwegend gaat het om Joodse inwoners van Haarlem, maar ook voor Sinti en Roma kan een aanvraag worden gedaan. De stenen worden geplaatst voor het laatste woonhuis waar deze Haarlemmers in vrijheid hebben gewoond.

De stenen liggen bij de volgende adressen:

Lange Wijngaardstraat 14;  Jansstraat 87; Ripperdapark 26; Pijntorenstraat 20; Kinderhuissingel;  Bakenessergraht 46 a; Bakenessergracht 48; Bakenessergracht 38; Bakenessergracht 43 rd; Kinderhuisvest 3; Duinoordstraat 28; Weteringstraat 24; Ridderstraat 6; (Lorentzplein 11=tijdelijk weg vanwege straatopbreking). 

De komende tien jaar hoopt de verantwoordelijke stichting dat alle 733 vermoorde joodse Haarlemmers op deze manier kunnen worden herinnerd. De Haarlemse stichting organiseert het leggen van de stenen. De stichting kreeg een startsubsidie van de gemeente maar moet het verder rooien met donaties. https://www.struikelstenenhaarlem.nl/

Van de naar schatting 140.000 Joden die Nederland in mei 1940 telde, zijn er ongeveer 101.800 vermoord of door ziekte en uitputting om het leven gekomen.

In Europa zijn door de nazi’s in deze genocide naar schatting zes miljoen Joden omgebracht. Inmiddels (sinds de start 1996 in Berlijn) liggen in heel Europa - verdeeld over 27 landen - negentigduizend Stolpersteine.

In de Lange Wijngaardstraat 14 hebben de huidige bewoners informatie geplastificeerd en op de deur aangebracht ter aanvulling op de struikelsteen voor de deur.

Op verzoek van aanvragers worden er op 28 april bij Delftlaan 193 vijf stenen onthuld voor David Sanders, zijn vrouw Clara Sophia Sanders en hun kinderen Eline, Marie Lena en Elbert Daan Sanders.

9 november is de Internationale dag tegen fascisme en antisemitisme.

Op deze datum worden er behalve in het Centrum ook struikelstenen geplaats in onder meer de Koninginnebuurt.