Maar omdat het district aardig gelegen is, -het is met de veerboot een kwartiertje naar downtown Manhattan en met de metro (of op de fiets) maar een half uurtje-, zijn ontwikkelaars in razend tempo bezig om de wijk een nieuw gezicht te geven. En geld aan te trekken.
Met name het Waterfront waarvandaan je een geweldig uitzicht hebt op de skyline van de stad, zal in moordend tempo ontwikkeld gaan worden en het homeland gaan worden van de vermogende elite. Wolkenkrabbers met een geweldig uitzicht komen er, in plaats van oude industrieën. De beeldbepalende Domino Sugar factory is gelukkig
Na stevig verzet tegen de sloop ervan, behouden voor de toekomst .
OUT WITH THE OLD, IN WITH THE NEW
Maar die nieuwe ontwikkeling betekent in een stad waar huurbescherming (rent protection projects) een schaars goed is en sociale woningbouw gezien wordt als minimaal kwaad (als je een sociale huurwoning wil betrekken doe je mee met een loterij waarbij je 1 van de gemiddeld 60.000! inschrijvers bent) dat het maar zo kan gebeuren dat je het ene moment nog fijn ergens woont in een appartement wat je nog net kan betalen maar dat de markt bepaalt dat de huur van de ene op de andere maand met 300 procent wordt verhoogd en je moet vertrekken. Lang leve de markteconomie !
Er zijn maar weinigen die zo’n enorme huurverhoging kunnen betalen. De bewonerssamenstelling van Williamsburg zal dus, in de komende tien jaar als gevolg hiervan, grotendeels veranderen. De armere, vaak etnische groepen, en de bewierookte kunstenaars zullen wegtrekken ( lees: worden de stad uitgeduwd) omdat de huur niet meer betaalbaar is en voor hen in de plaats komt de vermogende elite die nog niet zo heel lang geleden niet dood gevonden wilde worden in Williamsburg. De bakfietsbrigade erin Adios dus voor de armlastigen.
DOORPAKKEN
Gentrification heet dit gedoe. Dit verschijnsel in deze tijd wordt wel omschreven als de tijd van Moses, zonder Moses. En met Moses wordt dan bedoeld Robert Moses de stedenbouwkundige van het New York uit de jaren 30/40/50, ook wel de meest polariserende figuur in stedenbouw genoemd vanwege zijn tamelijk despotische (of visionaire) manier van stadsontwikkeling. Hij was verantwoordelijk voor veel publieke werken die de stad zijn huidige gezicht hebben gegeven, zowel goed als kwaad. In deze tijd gaat het echter niet om de publieke werken maar om winstgevende ontwikkelingen die de stad en de dynamiek van de stad zullen veranderen.
De prognoses zijn dat wereldwijd over 35 jaar 70 procent van de wereldbevolking in steden zal wonen- New York maakt zich alvast op. In de geest van Moses : - doortastend, dwingend en sans scrupules. Het aantal bewoners van het district zal verdrievoudigen. Volgens insiders vertaalt die prognose zich wel in het aantal nieuwe woningen dat gebouwd zal worden maar niet in de bijbehorende infrastructuur en voorzieningen. Wegen, scholen, ziekenhuizen- het aantal zal mee moeten groeien met de explosieve groei van het aantal bewoners maar daar hoor je (nog) niemand over. Eigenlijk is het een beetje vergelijkbaar met het neerzetten van grote cultuurpodia en dan niet nadenken over de exploitatiekosten. Om maar iets te noemen…
DE RAAD
Maar is er dan geen gemeenteraad die zich hier, als overkoepelend orgaan mee bezig houdt? Ja en Nee. Er is een gemeenteraad. Die bestaat uit 51 leden, voor elke wijk in 1 van de 5 boroughs van NY een raadslid. ( Ter vergelijking: Haarlem heeft 39 gemeenteraadleden en 154.000 inwoners, New York met 51 raadsleden heeft 8,5 miljoen inwoners). Elk raadslid in NY gaat dus over een district ter grootte van Haarlem. Het salaris van een New Yorks raadslid bedraagt dan ook 122.000 dollar per jaar.
De raadsleden dienen, net als bij ons, in termijnen van 4 jaar en worden gekozen op de persoon. Zij voeren campagne voor henzelf.
De (gekozen) burgemeester is bepalend voor de ontwikkelingen in de stad. Hij stelt ook zijn eigen, bepalende, ambtenaren aan, de administration. (Dat laatste zou in Haarlem ook best een goed idee zijn, denk ik wel eens, op sombere momenten). Op die manier drukt elke burgemeester zijn eigen stempel op de stad.
Guiliani was bijvoorbeeld een hele andere burgemeester dan zijn opvolger, de schatrijke Bloomberg die weer heel anders was dan De Blasio die op dit moment de scepter zwaait. Ze hebben allemaal hun eigen specifieke speerpunten : De eerste ruimde onder andere de maffia in New York op, Bloomberg zorgde er voor dat de taxi vloot verduurzaamd werd en naar elk van de vijf boroughs reed wat eerder niet kon en De Blasio, in tegenstelling tot de twee anderen een democraat, de eerste in 20 jaar, zit er gewoon nog niet zo lang .
Maar even terug naar de raadsleden. De raadsleden komen op voor de belangen in hun eigen district. Zij spreken met particuliere partijen en sleutelfiguren en netwerken en proberen via die weg funding los te krijgen voor bijvoorbeeld het aanleggen van de Greenway, een fietspad langs het water van Manhattan dat zich, als alles goed gaat, op termijn zal uitstrekken over een lengte van 32 mijl.
Zij hebben contact met bewoners en ondernemers in hun district en proberen consensus te vinden.
Als je als goedbedoelende burger iets wil, bijvoorbeeld zo’n fietspad door de stad, dan moet je zorgen dat je je lobby op orde hebt en de councilman van je district en de grote commerciële partijen meekrijgt. Het scheelt ook wanneer je middels het project dat je belangrijk vindt iets kan realiseren wat van groter, algemeen belang is.
Zo is de initiatiefnemer van de Greenway van plan om, mocht het fietspadnetwerk zich verder kunnen uitbreiden, ‘werk met werk’ te maken wat zoveel betekent dat wanneer het pad aangelegd wordt er gelijk een ‘high end sewage system’ aangelegd zal worden wat betekent dat rioolwater wordt gescheiden in vuil rioolwater en regenwater. Dit systeem voorkomt dat het riool overstroomt bij zware storm doordat het regenwater rechtstreeks geloosd kan worden in de Hudson . Een duur systeem waar de stad geen geld voor heeft. Maar met de aanleg van de Greenway blijkt het een optie. Ook de ‘landscaping’ rondom de Greenway zal een verantwoordelijkheid zijn van de initiatiefnemers en betaald worden door de commerciële partners die er belang bij hebben.
Bewonersinitiatieven zijn hierdoor, als ze willen slagen, bijna professionele instellingen. Met experts, ingenieurs en een communicatiestaf.
En dan is er nog het BID, Het Business Improvement District. Dat is een systeem waarbij ondernemers extra belasting betalen aan het district waar ze gevestigd zijn voor leefklimaat verbeterende initiatieven. Zo kan het gebeuren dat de straten worden voorzien van groen en parken, het afval vaker wordt opgehaald, er bankjes worden neergezet in de openbare ruimte, zonder dat de gemeente daar iets mee te maken heeft.
BEWONERSINITIATIEVEN 2.0
De Highline, een soort viaduct waarover vroeger treinen reden om het vlees van het meatpacking district de stad in te brengen, en nu is omgevormd door een park dat zich op een meter of 8 hoogte door de stad slingert, is een idee vanuit de bevolking. Het grootste gedeelte van het geld dat nodig was om dit te kunnen verwezenlijken komt van ontwikkelaars van omliggende projecten. Bijdragen aan de ontwikkeling van de Highline tot een stadspark was een voorwaarde voor de vergunning.
Tijdens mijn verblijf in NYC kreeg ik een uitgebreide rondleiding van Renée Schoonebeek. Deze Nederlandse is Renée Schoonbeek is de Vice President van Planning & Capital Projects at the Hudson Square Connection, een BID. Zij regelt, samen met 5 anderen, voor een belangrijk deel de inrichting van deze wijk.
Zo heeft zij bijvoorbeeld voor elkaar gekregen dat aan weerskanten van de ingang van de loeidrukke Hollandtunnel in haar wijk ( een tunnel naar New Jersey, aangelegd in een tijd dat er nog amper autoverkeer was en nu een plek waar de waanzin van de stad elke dag zichtbaar is in eindeloze, toeterende files) een parkje is aangelegd. Tussen het beton en het asfalt, te midden van het fijnstof zijn nu twee parkjes met een hek er omheen. Er staat tuinmeubilair, stoeltjes en parasolletjes, en de parkjes zijn aangeharkt en keurig.
Zij heeft dit binnen vier jaar voor elkaar gekregen,- de fondsen, de vergunningen, de planning en de inspraak. Daar kan Haarlem nog een puntje aan zuigen. Natuurlijk zit er een keerzijde aan de invloed van private funding. Wanneer je je niet kan organiseren wanneer je iets wil of niet wil, is er geen uitgebreide overheid om je te steunen. Willekeur ligt dan natuurlijk op de loer. Net als corruptie. Je kan als raadslid ontwikkelingen steunen maar ook blokkeren. Wat heeft de ander er voor over om de beslissing zijn of haar kant op te laten vallen. En hoe zuiver en principieel ben je als raadslid? Volgens Renee is de controle op dit risico enorm. Toen wij gezamenlijk een ontbijt nuttigden eiste zij dat zij zou betalen om elke schijn van omkoping te vermijden.
In New York geldt het recht van de sterkste: degene die geld heeft kan wonen op de plak waar hij wil wonen, degene die het geld niet heeft moet hier plaats voor maken. Degene die zich kan organiseren kan dingen van de grond krijgen, zijn leefomgeving verbeteren. Zij die dat niet kunnen hebben het nakijken.
Er lijkt in de stad maar weinig ruimte en tijd voor nuance en reflectie. Er wordt gewerkt, heel hard gewerkt. En dat moet ook wel want je moet je huur van gemiddeld 2500 dollar voor een klein appartement op kunnen brengen. Op straat is het ieder voor zich. Met kijkt niet naar elkaar maar loopt doelbewust en zonder veel omhaal. Tijd is een schaars goed en daarom springt men er efficiënt mee om, geen minuut gaat verloren. Daarom gebeurt er veel in de stad. Grote ontwikkellocaties, snelle bouw- de markt heeft het voor het zeggen. Maar ik miste iets. En mijn naamgenoot begreep dat…
‘You can make positive deposits in your own economy every day by reading and listening to powerful, positive, life-changing content and by associating with encouraging and hope-building people.’
Zig Ziglar
Ziggy Klazes Raadslid GLH
